تشخیص سرطان پروستات شامل ترکیبی از ارزیابی‌های بالینی و تکنیک‌های پیشرفته مولکولی برای اطمینان از تشخیص دقیق و تعیین مرحله بیماری است.

تشخیص بالینی

1. آزمایش آنتی‌ژن خاص پروستات  (PSA) :
   • یک آزمایش خون که سطح PSA، پروتئینی که توسط غده پروستات تولید می‌شود، را اندازه‌گیری می‌کند.
   • سطح بالای PSA ممکن است نشان‌دهنده سرطان پروستات باشد، اما می‌تواند ناشی از شرایط خوش‌خیم مانند پروستاتیت یا هایپرپلازی خوش‌خیم پروستات (BPH) نیز باشد.
2. معاینه دیجیتال رکتال  (DRE) :
   • ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی با وارد کردن انگشت پوشیده‌شده با دستکش و روان‌کننده به راست‌روده، پروستات را معاینه می‌کند.
   • این آزمایش به شناسایی ناهنجاری‌هایی در اندازه، شکل، یا بافت پروستات کمک می‌کند.
3. بیوپسی پروستات:
   • نمونه‌های بافتی از پروستات با استفاده از سوزنی که توسط اولتراسوند یا MRI هدایت می‌شود، گرفته می‌شوند.
   • نمونه‌ها برای تأیید وجود سرطان و تعیین درجه آن با استفاده از سیستم نمره‌دهی گلیسون تحلیل می‌شوند.
4. آزمایش‌های تصویربرداری:
   • MRI :  تصاویر دقیقی از پروستات و بافت‌های اطراف ارائه می‌دهد.
   • سی تی اسکن:  به ارزیابی گسترش سرطان به سایر ارگان‌ها کمک می‌کند.
   • اسکن استخوان:  گسترش سرطان به استخوان‌ها را شناسایی می‌کند.

تشخیص مولکولی

1. آزمایش ژنومی:
   • جهش‌ها یا تغییرات ژنتیکی در سلول‌های سرطان پروستات، مانند جهش‌های BRCA1، BRCA2، یا TP53  را شناسایی می‌کند.
   • به پیش‌بینی شدت سرطان و راهنمایی در تصمیم‌گیری درمان کمک می‌کند.
2. نشانگرهای مولکولی:
   • آزمایش‌هایی مانند Prolaris، Oncotype DX، و Decipher  بیان ژن را تحلیل می‌کنند تا خطر سرطان و پیشرفت آن ارزیابی شود.
   • این نشانگرها بینش‌هایی درباره نیاز به نظارت فعال یا درمان تهاجمی ارائه می‌دهند.
3. سلول‌های تومور در گردش  (CTCs) :
   • سلول‌های سرطانی واردشده به جریان خون را شناسایی می‌کند و اطلاعاتی درباره متاستاز و پیشرفت بیماری ارائه می‌دهد.
4. بیوپسی مایع:
   • آزمایشی غیرتهاجمی که DNA، RNA، یا پروتئین‌های سلول‌های سرطانی را در خون یا ادرار تحلیل می‌کند.
   • برای نظارت بر پاسخ درمان و تشخیص عود مفید است.
5. بیوپسی فیوژن:
   • MRI  و تصویربرداری اولتراسوند را ترکیب می‌کند تا دقت بیوپسی پروستات را بهبود بخشد.

اهمیت تشخیص زودهنگام

تشخیص زودهنگام و دقیق برای درمان مؤثر و نتایج بهتر حیاتی است. ترکیب روش‌های بالینی و مولکولی اطمینان حاصل می‌کند که درک جامع از بیماری حاصل شود.