درمان سرطان پروستات: درمانهای هدفمند و ایمونوتراپی
۱. مرور کلی درمانهای سرطان پروستات
درمان سرطان پروستات به عواملی مانند مرحله بیماری، درجه تهاجمی بودن تومور (نمره گلیسون) و وضعیت سلامت بیمار بستگی دارد. امروزه، گزینه های درمانی شامل جراحی، پرتودرمانی، هورمون درمانی، درمان هدفمند (مبتنی بر ویژگیهای ژنتیکی تومور) و ایمونوتراپی (تقویت سیستم ایمنی برای مبارزه با سرطان) است.
۲. روشهای اصلی درمان
الف. جراحی
پروستاتکتومی رادیکال: برداشتن کامل پروستات و غدد لنفاوی مجاور (برای سرطانهای موضعی)
جراحی کم تهاجمی (لاپاروسکوپی یا رباتیک): بهبود سریعتر و عوارض کمتر
ب. پرتودرمانی
پرتودرمانی خارجی (EBRT) : تابش پرتو به پروستات از خارج بدن
براکی تراپی: قراردادن دانه های رادیواکتیو در پروستات (برای سرطانهای کم خطر)
پرتودرمانی پیشرفته: تکنیکهایی مانند IMRT یا SBRT برای دقت بیشتر
ج. هورمون درمانی (ADT)
هدف: کاهش سطح تستوسترون که رشد سرطان را تقویت میکند.
روشها:
تزریق داروهای LHRHآگونیست (مانند لوپرولاید)
داروهای ضد آندروژن (مانند انزالوتامید یا آپالوتامید)
۳. درمان هدفمند (Targeted Therapy)
این درمانها بر اساس جهش های ژنتیکی خاص در تومور طراحی میشوند.
الف. بازدارنده های PARP
برای بیماران با جهش های BRCA1/2 یاHRD :
اولاپاریب (Olaparib) یا روکاپاریب (Rucaparib) : مهار ترمیم DNA سلولهای سرطانی.
مکانیسم: سلولهای سرطانی بدون توانایی ترمیم DNA از بین میروند.
ب. بازدارنده های PSMA
داروهای رادیوفارماسیوتیک: مانند Lu-PSMA-617 (Pluvicto) برای سرطانهای پیشرفته با بیان PSMA
هدف: تابش مستقیم به سلولهای سرطانی با اتصال به پروتئین PSMA
ج. درمان بر اساس پروفایل ژنومی
آزمایش NGS (توالی یابی نسل جدید) : شناسایی جهش هایی مانند BRCAATM, یا CDK12
مثال: بیماران با جهش BRCA ممکن است به اولاپاریب پاسخ بهتری دهند.
۴. ایمونوتراپی (Immunotherapy)
ایمونوتراپی سیستم ایمنی را برای شناسایی و حمله به سلولهای سرطانی فعال میکند.
الف. بازدارنده های نقاط کنترلی ایمنی (Checkpoint Inhibitors)
پمبرولیزوماب(Pembrolizumab) : برای سرطانهای با MSI-H/dMMR یا TMBبالا
نیولوماب(Nivolumab) : در ترکیب با داروهای دیگر برای موارد پیشرفته
ب. واکسنهای درمانی
سیپولئوسل-تی(Sipuleucel-T) : تقویت سلولهای ایمنی بیمار برای هدف گیری سرطان
برای سرطانهای متاستاتیک مقاوم به هورمون درمانی
ج. سلول درمانی CAR T-Cell
در مرحله پژوهش: اصلاح سلولهای T بیمار برای شناسایی پروتئین های خاص پروستات (مانند PSMA )
۵. درمانهای شخصی سازی شده و نوین
آزمایشهای بالینی: دسترسی به داروهای نسل جدید مانند AKT inhibitorها یا آنتی بادیهای دوخاصیتی.
پنلهای ژنومی: تجزیه و تحلیل تومور برای انتخاب بهترین درمان
۶. انتخاب درمان بر اساس مرحله بیماری
الف. سرطان کم خطر (موضعی)
نظارت فعال: پیگیری منظم بدون درمان فوری (برای تومورهای بسیار کم خطر)
پرتودرمانی یا جراحی: در صورت پیشرفت بیماری
ب. سرطان پیشرفته (متاستاتیک)
هورمون درمانی + ایمونوتراپی/درمان هدفمند: ترکیب داروها برای کنترل طولانی مدت
شیمی درمانی: داروهای مانند دوستاکسل (Docetaxel) برای موارد مقاوم به هورمون درمانی
هزینه بالای داروهای نوین و محدودیت دسترسی در برخی مناطق
نیاز به هماهنگی تیمهای چندرشته ای (انکولوژیست، ژنتیک، رادیولوژی)
9. آینده درمان سرطان پروستات
توسعه داروهای هدفمند نسل جدید (مانند بازدارنده های FGFR یا HER2 )
هوش مصنوعی در پیش بینی پاسخ به درمان و شخصی سازی دوز دارو.
تمرکز بر درمانهای ترکیبی (هورمون درمانی + ایمونوتراپی + هدفمند)
نکته کلیدی امروزه، درمان سرطان پروستات به طور فزاینده ای شخصی سازی شده است. با پیشرفتهای ژنتیکی و ایمونوتراپی، بیماران گزینه های مؤثرتری برای کنترل بیماری و بهبود کیفیت زندگی دارند. مشارکت فعال در تصمیم گیریهای درمانی و ارتباط منظم با تیم پزشکی، کلید موفقیت است.
توجه: این محتوا جایگزین مشاوره پزشکی نیست. برای انتخاب بهترین درمان، همیشه با انکولوژیست خود مشورت کنید.
مشاوره درمانی
فرم زیر را پر نمایید ، در اولین فرصت با شما تماس خواهیم گرفت.