غربالگری سرطان مثانه برای افراد پرخطر

تشخیص زودهنگام سرطان مثانه در افراد پرخطر، به ویژه با استفاده از فناوریهای مولکولی نوین، میتواند درمان را مؤثرتر کند. در این بخش، راهکارهای غربالگری مبتنی بر شواهد علمی و پیشرفتهای اخیر ارائه شده است:

۱.  شناسایی افراد پرخطر

افرادی که یک یا چند مورد از عوامل خطر زیر را دارند، نیاز به غربالگری منظم دارند:

  • سیگار:  مصرف طولانی مدت تنباکو (۵۰٪ موارد سرطان مثانه مرتبط با سیگار است.)
  • مواجهه شغلی:  کارگران صنایع رنگ، لاستیک، چرم، و مواد شیمیایی (در معرض آمینهای آروماتیک).
  • سابقه پزشکی:
    • عفونتهای مزمن مثانه یا سنگهای ادراری مکرر
    • پرتودرمانی لگن یا شیمی درمانی با سیکلوفسفامید
    • عفونت شیستوزومیازیس (در مناطق آندمیک)
  • سن بالای ۵۵ سال و جنسیت مذکر (۳-۴ برابر خطر بیشتر)
  • سابقه خانوادگی سرطان مثانه یا سندرمهای ارثی  (مانند سندرم لینچ)

۲.  روشهای غربالگری استاندارد

الف) آزمایشهای ادراری

  • سیتولوژی ادرار:  بررسی سلولهای غیرطبیعی زیر میکروسکوپ
    • محدودیت:  حساسیت پایین در مراحل اولیه
  • سونوگرافی مثانه:  شناسایی تومورهای بزرگ یا ضخیم شدگی دیواره مثانه

ب) سیستوسکوپی

  • نحوه انجام:  استفاده از لوله نازک مجهز به دوربین برای مشاهده مستقیم مثانه
  • مزیت:  امکان بیوپسی همزمان از ضایعات مشکوک

ج) تصویربرداری پیشرفته

  • سی تی اسکن یا MRI لگن:  ارزیابی گسترش تومور به غدد لنفاوی یا اندامهای مجاور

۳.  غربالگری مولکولی و تستهای پیشرفته

الف) تستهای بیومارکر ادراری

  • NMP22 :  شناسایی پروتئین مرتبط با سرطان مثانه
    • مزیت:  غیرتهاجمی و سریع، اما مثبت کاذب در التهاب مثانه.
  • UroVysion (FISH) :  بررسی تغییرات کروموزومی در سلولهای ادراری
    • دقت بالا:  ویژه برای تشخیص سرطانهای تهاجمی
  • Cxbladder :  ترکیب نشانگرهای ژنی و بالینی برای ارزیابی خطر

ب) تستهای مبتنی بر  DNA

  • شناسایی جهش های ژنی:  مانند FGFR3  یا TP53  در سلولهای ادراری
  • تجزیه وتحلیل متیلاسیون DNA :  شناسایی تغییرات اپی ژنتیک مرتبط با سرطان

ج) اگزوزوم های ادراری

  • تست  ExoDx Bladder :  تجزیه وتحلیل RNA موجود در اگزوزومها برای تشخیص زودهنگام

د) تستهای خونی

  •  cfDNA  ( DNA آزاد گردشی) :  شناسایی DNA تومور در خون برای نظارت بر عود بیماری

۴.  زمان بندی غربالگری برای افراد پرخطر

گروه پرخطر

شروع غربالگری

تست های توصیه شده

تناوب

سیگاری های قهار یا کارگران صنایع شیمیایی

۵۰ سالگی

سیستوسکوپی +  NMP22

سالانه

بیماران با سابقه سرطان مثانه

پس از درمان

سیستوسکوپی +  UroVysion

هر ۳-۶ ماه در سال اول

افراد با عفونتهای مزمن مثانه

زمان تشخیص

سیتولوژی ادرار +  Cxbladder

هر ۶ ماه

۵.  مزایا و چالشهای غربالگری مولکولی

مزایا

چالشها

تشخیص زودهنگام تومورهای کوچک

هزینه بالای تستهای مولکولی

کاهش نیاز به سیستوسکوپیهای مکرر

دسترسی محدود در مناطق محروم

نظارت دقیق بر پاسخ به درمان

تفسیر پیچیده نتایج

 

۶. توصیه های کلیدی

  • ترک سیگار:  حتی پس از تشخیص، خطر عود را تا ۵۰٪ کاهش میدهد.
  • محافظت شغلی:  استفاده از تجهیزات ایمنی (ماسک، دستکش) در محیط های شیمیایی
  • پایش علائم:  خون در ادرار (هماتوری) حتی بدون درد نیاز به بررسی فوری دارد.
  • مشاوره ژنتیک:  برای افراد با سابقه خانوادگی قوی یا سندرمهای ارثی

نکته پایانی:
غربالگری سرطان مثانه باید بر اساس عوامل خطر فردی و با مشورت متخصص اورولوژی برنامه ریزی شود. 

مشاوره درمانی

 فرم زیر را پر نمایید ، در اولین فرصت با شما تماس خواهیم گرفت.

لطفا برای تکمیل این فرم، جاوا اسکریپت را در مرورگر خود فعال کنید.